Różnice kursowe występują po stronie sprzedaży i po stronie kosztów, oraz mogą być dodatnie lub ujemne. W tym artykule omówimy jak powstają, jak je liczyć oraz jak księgować, a także kiedy mogą stanowić koszt podatkowy.
Najprościej mówiąc, są to różnice pomiędzy kursem obcej waluty, na wystawionej fakturze, a zapłatą za tę fakturę. Powstają one w sytuacji kiedy faktura wystawiona jest w walucie obcej i zapłata dokonywana jest również w walucie obcej.
Niektóre programy księgowe mają wbudowaną funkcje, która automatycznie wprowadza odpowiedni kurs dla wybranej waluty na konkretny dzień (w przypadku wprowadzania kursu odręcznie, należy pamiętać, że należy wprowadzić kurs z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego datę wystawienia faktury). Jednym z takich programów jest Optima, na której, między innymi pracujemy. W przypadku, gdy program nie posiada takiej funkcji trzeba kurs uwzględnić odręcznie. Na stronie NBP kurs możemy odszukać wchodząc kolejno na stronę główną -> statystyka i sprawozdawczość -> kursy -> archiwum kursów średnich tabela A.
Jak i kiedy powstają różnice kursowe?
Różnice kursowe powstają głównie podczas:
- Transakcji handlowych: Kiedy sprzedawca i nabywca posługują się różnymi walutami.
- Księgowania aktywów i pasywów: Na koniec roku obrachunkowego lub w momencie przeszacowania walutowych pozycji bilansowych.
- Zamiany walut: Podczas przewalutowania pieniędzy z jednej waluty na drugą.
W momencie kiedy w dniu wystawienia faktury na 1 000 euro, przykładowo 20 sierpnia, euro ma kurs 4,2693 zł (kurs z dnia 19.08.2024 r.), a faktura jest opłacana, w euro, w dniu 30 sierpnia i ma kurs 4,2862 (kurs z dnia 29.08.2024 r.).
Jak liczyć różnice kursowe ?
1000 x 4,2693 = 4 269,3 [zł]
1000 x 4,2862 = 4 286,2 [zł]
4 286, 20 zł – 4 269,30 zł = 16,90 zł – jest to dodatnia różnica kursowa
By powstała ujemna różnica kursowa, w momencie opłacania faktury kurs musiałby zmaleć w porównaniu do tego jaki był na dzień przed wystawieniem faktury.
Dodatnie i ujemne różnice kursowe
Różnice kursowe dzielimy na dwa typy:
1. Dodatnie różnice kursowe: Powstają, gdy wartość aktywów wyrażona w walucie obcej wzrasta w wyniku zmiany kursu walutowego. Zwiększają przychody przedsiębiorstwa i mogą być podstawą do opodatkowania.
2. Ujemne różnice kursowe: Powstają, gdy wartość aktywów maleje. Obniżają dochody przedsiębiorstwa, co w konsekwencji może wpłynąć na wysokość należnego podatku.
Jak zaksięgować różnice kursowe?
Księgowanie różnic kursowych jest kluczowym elementem rachunkowości. Oto kroki, które należy podjąć:
1. Dla dodatnich różnic kursowych:
– Zwiększamy przychody lub aktywa.
– Księgowanie: „Różnice kursowe – przychody” na koncie przychodów.
2. Dla ujemnych różnic kursowych:
– Zmniejszamy koszty lub zobowiązania.
– Księgowanie: „Różnice kursowe – koszty” na koncie kosztów.
Kiedy różnice kursowe nie są kosztem podatkowym?
Zgodnie z przepisami prawa podatkowego, nie wszystkie różnice kursowe są uznawane za koszty uzyskania przychodów. Jeśli podatnik stosuje podatkową metodę ustalania różnic kursowych, tej ich części, która przypada na VAT, nie może rozliczyć dla celów podatkowych.
Podsumowanie
Różnice kursowe są istotnym elementem zarządzania finansami w firmach operujących w międzynarodowym otoczeniu. Są to zmiany wartości aktywów i pasywów wyrażonych w walutach obcych, wynikające z wahań kursów walutowych. Zrozumienie ich mechanizmów, umiejętność ich wyceny i właściwego księgowania jest kluczowe dla zachowania płynności finansowej oraz optymalizacji podatkowej. Dzięki tej wiedzy przedsiębiorcy mogą lepiej przewidywać i reagować na zmiany na rynku walutowym, minimalizując ryzyko finansowe związane z transakcjami w walutach obcych.